Οι ρινικοί πολύποδες είναι μικρές φλεγμονώδεις ανατομικές δομές που αναπτύσσονται από το βλεννογόνο (εσωτερικό κάλυμμα) της ρινός και των παραρίνιων κόλπων (ιγμόρεια, ηθμοειδή, μετωπιαίοι κόλποι και σφηνοειδής κόλπος), συχνότερα ως μέρος μιας κατάστασης που ονομάζεται χρόνια ρινοκολπίτιδα. Όταν οι πολύποδες είναι εκτεταμένοι, αρχίζουν να γεμίζουν τη ρινική κοιλότητα, οδηγώντας σε ρινική απόφραξη, ανοσμία (απώλεια της όσφρησης) και μερικές φορές ρινικές εκκρίσεις.
Περίπου το 7% των ανθρώπων έχουν χρόνια ρινοκολπίτιδα, αν και δεν έχουν όλοι αυτοί οι ασθενείς την τάση να σχηματίζουν ρινικούς πολύποδες. Η χρόνια ρινοκολπίτιδα είναι ένα σύνθετο σύνολο καταστάσεων των παραρίνιων κόλπων και της μύτης και οι γνώσεις μας σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισής της εξελίσσονται συνεχώς. Πολλοί ασθενείς με χρόνια ρινοκολπίτιδα έχουν επίσης άσθμα, καθώς υπάρχει στενή σχέση μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων. Συνεπώς, η ενδελεχής διαχείριση της πάθησης θα ωφελήσει και τον έλεγχο του άσθματός. Η θεραπεία ασθενών με χρόνια ρινοκολπίτιδα θα πρέπει να βασίζεται στα πιο σύγχρονα επιστημονικά στοιχεία.

Διάγνωση
Οι ρινικοί πολύποδες διαγιγνώσκονται με συνδυασμό των:

• Ιατρικό ιστορικό (λεπτομερείς ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματα του ασθενούς)
• Εξέταση με ρινικό ενδοσκόπιο
• Απεικόνιση (συνήθως αξονική τομογραφία)

Για πιο λεπτομερή σχεδιασμό θεραπείας μπορεί να είναι χρήσιμο να γίνουν αιματολογικές εξετάσεις ή/και βιοψίες (δείγματα ιστών) ρινικών πολυπόδων εάν ο ασθενής υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση.

Αντιμετώπιση
Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα βαρύτητας των συμπτωμάτων των ρινικών πολυπόδων, από πολύ ήπια συμπτώματα, έως σοβαρά συμπτώματα που επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής. Ο στόχος της θεραπείας είναι η συρρίκνωση ή η αφαίρεση των ρινικών πολυπόδων και ο έλεγχος της υποκείμενης φλεγμονής στα ιγμόρεια, έτσι ώστε τα συμπτώματα να παραμένουν στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο. Οι περισσότεροι ασθενείς με ρινικούς πολύποδες απαιτούν κάποιου είδους μακροχρόνια, καθημερινή θεραπεία. Αυτή είναι πιο συχνά με τη μορφή ρινικού σπρέι ή σταγόνων, καθώς και πλύσεων με φυσιολογικό ορό (αλατόνερο). Συνδυασμοί συγκεκριμένων αντιβιοτικών και από του στόματος στεροειδών φαρμάκων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μειωθεί σημαντικά η φλεγμονή βραχυπρόθεσμα.

Ενδοσκοπική χειρουργική ρινός και παραρινίων κόλπων
Εάν η φαρμακευτική θεραπεία από μόνη της δεν ανακουφίζει από τα συμπτώματά της ρινικής απόφραξης ή καταρροής, μπορεί να υπάρξει όφελος από την λειτουργική ενδοσκοπική χειρουργική ρινός και παραρινίων κόλπων (FESS). Αυτή είναι μια επέμβαση όπου αφαιρούνται οι ρινικοί πολύποδες και οι παραρίνιοι κόλποι παροχετεύουν με όσο το δυνατόν ευρύτερα στόμια στη ρινική κοιλότητα. Αυτό γίνεται ενδοσκοπικά (μέσω των ρουθουνιών χρησιμοποιώντας κάμερα και λεπτά όργανα). Ο σκοπός αυτής της ενδοσκοπικής χειρουργικής θεραπείας είναι να βελτιώσει τα συμπτώματά, αλλά το πιο σημαντικό να αφαιρέσει την παθολογία του βλεννογόνου και να βελτιώσει την πρόσβαση των φαρμάκων στη μύτη και τους κόλπους.

Προηγμένες θεραπείες
Η κατανόησή μας για τη χρόνια ρινοκολπίτιδα προχωρά συνεχώς. Νέα φάρμακα που καταστέλλουν συγκεκριμένες οδούς του ανοσοποιητικού συστήματος γίνονται διαθέσιμα, με ισχυρές ενδείξεις για την αποτελεσματικότητά τους στη χρόνια ρινοκολπίτιδα και κατά συνέπεια στη ρινική πολυποδίαση. Παραδείγματα περιλαμβάνουν μεπολιζουμάμπη, ομαλιζουμάμπη και ντουπιλουμάμπη. Οι ασθενείς με πιο σοβαρά συμπτώματα, ειδικά οι μορφές που σχετίζονται με το άσθμα, μπορεί να ωφεληθούν από αυτά τα νέα φάρμακα εάν δεν δύναται να ελεγχθούν ικανοποιητικά με τη συμβατική χειρουργική και ιατρική αντιμετώπιση.