Τα παιδιά είναι συχνά επιρρεπή σε ΩΡΛ παθήσεις κυρίως λόγω ανατομικών ιδιαιτεροτήτων (πολλές ανατομικές δομές δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως, όπως σε έναν ενήλικα). Για παράδειγμα, η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι πιο κοντή και δεν ανοίγει αποτελεσματικά έως ότου το παιδί φτάσει στην εφηβεία με αποτέλεσμα την αυξημένη συχνότητα των παθήσεων του μέσου ωτός, τα ιγμόρεια αναπτύσσονται πλήρως  περί την ηλικία των 8-10 ετών και οι αμυγδαλές και οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) είναι συχνά μεγάλες και συρρικνώνονται κατά την εφηβεία. Τα παιδιά επίσης πολλές φορές δεν παραπονούνται για τα συμπτώματά τους με αποτέλεσμα πολλές παθήσεις να αντιμετωπίζονται ανεπαρκώς ή να μένουν εντελώς απαρατήρητες.

Συνήθεις παθήσεις αυτιών

• Φλεγμονή του εξωτερικού αυτιού – το κολύμπι και η υπερβολική χρήση μπατονέτας προδιαθέτουν σε λοιμώξεις του έξω ακουστικού πόρου. Ο καθαρισμός του αυτιού με αναρρόφηση, η αποφυγή νερού και η χρήση αντιβιοτικών σταγόνων θα καθαρίσει αποτελεσματικά τη μόλυνση.
• Φλεγμονή του μέσου ωτός (οξεία μέση ωτίτιδα) – οι λοιμώξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού μπορούν να επεκταθούν στην ανώριμη ευσταχιανή σάλπιγγα και να μολύνουν και το μέσο αυτί. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, πυρετό και απώλεια ακοής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει ρήξη του τυμπάνου με επακόλουθη εκροή πύου από το αυτί. Τα από του στόματος φάρμακα με αντιβιοτικά και αναλγητικά για την ανακούφιση από τον πόνο είναι το μόνο που απαιτείται. Εάν η κατάσταση περιπλέκεται με διάτρηση του τυμπάνου, τότε απαιτείται καθαρισμός του αυτιού με αναρρόφηση ακολουθούμενος με από του στόματος φαρμακευτική αγωγή.
• Υγρό στο μέσο αυτί (εκκριτική ωτίτιδα) – μία από τις λειτουργίες της ευσταχιανής σάλπιγγας είναι να επιτρέπει στον αέρα από τη μύτη να διέρχεται στο μέσο αυτί, ώστε να εξισορροπείται η πίεση στο διαμέρισμα του μέσου αυτιού. Εάν η ευσταχιανή σάλπιγγα δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά, υγρό γεμίζει το χώρο του μέσου αυτιού και οδηγεί σε βαρηκοΐα. Οι συνήθεις αιτίες της δυσλειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας περιλαμβάνουν μεγάλες αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) και παραρινοκολπίτιδα. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν παρακολούθηση για μερικές εβδομάδες και ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό, αντιβιοτική αγωγή αν απαιτείται για λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και χειρουργική παροχέτευση μέσω μυριγγοτομής (μικρής τρύπας στο τύμπανο) και εισαγωγής σωληνίσκου αερισμού. Η επιλογή θεραπείας θα εξαρτηθεί από την ηλικία του παιδιού, την ανάπτυξη του λόγου και τον αριθμό των προηγούμενων επεισοδίων.

Συχνές ρινικές παθήσεις

• Αλλεργία – έως και 30% των παιδιών εμφανίζουν συμπτώματα ρινικής αλλεργίας όπως ρινόρροια (ρινική καταρροή), απόφραξη, φτέρνισμα και φαγούρα. Το πιο κοινό αλλεργιογόνο είναι το ακάρεα της οικιακής σκόνης. Τα παιδιά μπορεί επίσης να είναι αλλεργικά στη γύρη των φυτών, σε ζώα, σε τρόφιμα και σπανιότερα σε άλλους παράγοντες. Οι αρχές για τη διαχείριση της αλλεργίας περιλαμβάνουν την αποφυγή αλλεργιογόνων, ρινικά σπρέι, αντιισταμινικά, ανοσοθεραπεία και χειρουργική επέμβαση (σπάνια σε παιδιά) για άρση της ρινική απόφραξης (σμίκρυνση των κάτω ρινικών κογχών).
• Επίσταξη/Ρινορραγία – η αυτόματη αιμορραγία από τη μύτη είναι συχνό φαινόμενο στα παιδιά. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως ανώριμος λεπτός βλεννογόνος της ρινικής κοιλότητας (ευδιάκριτα αιμοφόρα αγγεία βρίσκονται συνήθως στο μπροστινό μέρος του διαφράγματος), τραυματισμοί της μύτης (γίνονται κυρίως στην προσπάθεια καθαρισμού της), συχνό φύσημα και μόλυνση. Συνήθως η αιμορραγία είναι αυτοπεριοριζόμενη και με απλούς χειρισμούς από το ασθενή όπως το πάτημα των πτερυγίων της μύτης και η τοποθέτηση πάγου στη μύτη ή το στόμα σταματούν την ρινορραγία γρηγορά. Εναλλακτικά μπορούμε να προβούμε σε πωματισμό της μύτης. Τα αιμοφόρα αγγεία μπορούν να καυτηριαστούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις (γενικά αποφέυγεται στα παιδιά).
• Χρόνια ιγμορίτιδα – ο άνω γναθιαίος κόλπος (ιγμόρειο) μολύνεται συχνότερα στα παιδιά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν επίμονη ρινική έκκριση, απόφραξη, βήχα και πόνο στο πρόσωπο. Ρινοπλύσεις, αντιβιοτικά και παυσίπονα είναι η συνήθης θεραπεία. Τέλος η θεραπεία υποκείμενων παθήσεων όπως αλλεργία είναι σημαντική.

Συνήθεις παθήσεις του λαιμού

• Φαρυγγίτιδα/αμυγδαλίτιδα – πρόκειται για φλεγμονές οι οποίες οφείλονται κυρίως σε ιούς αλλά και ορισμένες φορές σε βακτήρια (στρεπτόκοκκος) της περιοχής του φάρυγγα και των αμυγδαλών. Βασικό σύμπτωμα αποτελεί ο πονόλαιμος. Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι πυρετός, βήχας, αδυναμία, ανορεξία δυσκαταποσία. Πολλές φορές κατά την κλινική εξέταση ανευρίσκεται πύον στις αμυγδαλές και διόγκωση τους καθώς και ερυθρότητα σε όλη την περιοχή του φάρυγγα. Η θεραπεία συνίσταται σε ενυδάτωση, ξεκούραση καθώς και παυσίπονα, στοματικά διαλύματα και αντιβιοτικά ορισμένες φορές.
• Λαρυγγίτιδα – είναι πάθηση η οποία συνήθως προκαλεί έντονο βήχα και βραχνάδα. Οφείλεται κυρίως σε ιούς και σπανιότερα σε βακτήρια, ενώ μπορεί να οφείλεται και σε αλλεργίες, σε τραυματισμούς ή σε χημικό ερεθισμό του λάρυγγα. Αν και η πάθηση εμφανίζεται συνήθως με ήπια συμπτώματα και υποχωρεί χωρίς ιδιαίτερη φαρμακευτική αγωγή οι γονείς θα πρέπει να βρίσκονται σε εγρήγορση καθότι κάποιες φορές μπορεί να υπάρξει επιδείνωση (έντονη βραχνάδα και βήχας, υψηλός πυρετός, δύσπνοια, αναπνευστικός συριγμός,) απειλητική ακόμα και για τη ζωή του παιδιού.

Ροχαλητό και Αποφρακτική Υπνική Άπνοια
Οι αμυγδαλές και οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) είναι συχνά μεγάλες στα παιδιά (υπερτροφικές). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη στένωση του ανώτερου αεραγωγού προκαλώντας ρινική απόφραξη και στοματική αναπνοή. Παρουσιάζουν αύξηση του μεγέθους τους από την ηλικία των 2 έως 3 ετών και φτάνουν το μέγιστο περίπου στα 6 έως 8 ετών και στη συνέχεια υποστρέφουν σταδιακά. Σε ορισμένα παιδιά, οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις και οι αμυγδαλές παραμένουν μεγάλες μέχρι την ενηλικίωση.
Κατά συνέπεια λοιπόν, λόγω της στένωσης που δημιουργείται από την υπερτροφία αυτή, κατά τη διάρκεια του ύπνου, παρουσιάζεται δυνατό ροχαλητό που μπορεί να συνοδεύεται από απόφραξη του αεραγωγού και άπνοια. Η αυξημένη αντίσταση των ανώτερων αεραγωγών οδηγεί σε επαναλαμβανόμενα και συχνά επεισόδια αποκορεσμού οξυγόνου  (πτώσης της συγκέντρωσης του οξυγόνου) και μπορεί να οδηγήσει σε καρδιολογικά προβλήματα με την πάροδο του χρόνου. Ο ύπνος είναι κακής ποιότητας και τα παιδιά ξυπνούν κουρασμένα και άτονα. Όταν η κατάσταση είναι σοβαρή και παρατεταμένη, συνήθως παρατηρούνται αλλαγές συμπεριφοράς όπως ευερεθιστότητα, εκρήξεις θυμού και κακή συγκέντρωση, ακόμα και ανατομικές δυσμορφίες στο πρόσωπο (αδενοειδές προσωπείο). Πολλές μελέτες έχουν δείξει επίσης χαμηλότερες ακαδημαϊκές επιδόσεις σε παιδιά με σημαντική αποφρακτική άπνοια ύπνου.
Εκτός από τις μεγάλες αμυγδαλές και τα κρεατάκια, η ρινική απόφραξη από αλλεργία μπορεί επίσης να επιδεινώσει την άπνοια ύπνου. Οι διογκωμένες κόγχες μπορούν να εμποδίζουν τη ρινική δίοδο του αέρα όσο οι μεγάλες αδενοειδείς εκβλαστήσεις και οι αμυγδαλές.
Το ροχαλητό και η υπνική άπνοια λόγω μεγάλων αμυγδαλών και αδενοειδών εκβλαστήσεων αντιμετωπίζονται εύκολα με χειρουργική παρέμβαση. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και η βελτίωση παρατηρείται συνήθως από το ίδιο βράδυ.